Ασφαλιστική Κάλυψη Επιβαινόντων Εννοια Τρίτων Επιβάτες Παθόντες Ευθύνη Ασφαλιστού ΤΕΥΧΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2004 ΣΕΛ.572

Ψυχική Οδύνη
Επιδικάζεται και στους συγγενείς του υπαιτίου οδηγού (1)
Ασφαλιστική Κάλυψη Επιβαινόντων
Εννοια τρίτων Επιβάτες παθόντες & Ευθύνη Ασφαλιστού

Την ιδιότητα του τρίτου ζημιωθέντος έχουν οι συγγενείς του οδηγού του ασφαλισμένου και ζημιογόνου αυτοκινήτου, με αποτέλεσμα να έχουν και ευθεία αξίωση κατά της ασφαλιστικής εταιρείας, αλλά για τη ζημία που υπέστησαν οι ίδιοι.

Σε περίπτωση θανατώσεως αυτών, συνεπεία του αυτοκινητικού ατυχήματος, δικαιούται η οικογένεια τους να αξιώσει από την ασφαλιστική εταιρεία χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης.

Απόφ. Εφ.Θεσ/κης 2634/2004
Πρόεδρος : Στέρ. Αλεξίου
Εισηγητής : Μυλτ. Χατζηγεωργίου
Δικηγόροι : Νικ. Σιαπέρας – Νικ. Μπουσουλέγκας

Παρατηρήσεις

1) Βλ. ομοίως και Α.Π. 924/2004 ΣΕΣυγκΔ 2004/389, και τις υπ αυτή παρατηρήσεις. Ομοίως και η ΑΠ 1569/01 ΣΕΣυγκΔ 262/2003.
Πάντα ταύτα προς συμμόρφωση προς τις ισχύουσες διατάξεις (ΠΔ 264/91 με το οποίο τροποποιήθηκε το άρθρο 7 του ν.489/76, προς συμμόρφωση με την υπ’αριθμ. 84/5/ΟΕΟ της 30.12.83 σχετικής οδηγίας της ΕΟΚ στην οποία αναφέρεται ότι «τα μέλη της οικογένειας του ασφαλισμένου του οδηγού ή κάθε άλλου προσώπου το οποίο φέρει σε περίπτωση ατυχήματος την αστική ευθύνη δεν μπορούν να αποκλεισθούν λόγω του δεσμού της συγγενείας από το δικαίωμα ασφάλισης για σωματικές βλάβες του».

Απόσπασμα Απόφ. Εφ.Θεσ/κης 2634/2004

Σύμφωνα με το άρθρο 6 & 2 του κωδικοποιημένου με το Π.Δ. 237/1936-Ν. 489/1976, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2§2 του Π.Δ/τος 264/1991 (προκειμένου να επέλθει συμμόρφωση προς τις διατάξεις της Οδηγίας 84/5/ΕΟΚ), η ασφαλιστική κάλυψη πρέπει να περιλαμβάνει την έναντι τρίτων αστική ευθύνη εξαιτίας θανάτου ή σωματικής βλάβης ή ζημιών σε πράγματα, στην οποία περιλαμβάνεται και η χρηματική ικανοποίηση για ψυχική οδύνη ή ηθική βλάβη, καθώς και την αστική ευθύνη λόγω θανάτωσης ή σωματικών βλαβών έναντι των μελών της οικογένειας του ασφαλισμένου, οδηγού ή κάθε άλλου προσώπου του οποίου η αστική ευθύνη καλύπτεται σύμφωνα με την πρώτη παράγραφο, ανεξάρτητα από το βαθμό συγγενείας. 

Σύμφωνα δε με την πρώτη παράγραφο του ίδιου άρθρου αλλά και την § 1 του επόμενου άρθρου, η ασφάλιση πρέπει να καλύπτει την αστική ευθύνη του κυρίου, του κατόχου και κάθε οδηγού ή προστιθέντος για την οδήγηση ή υπευθύνου του ασφαλισμένου αυτοκινήτου (…). 

Δεν θεωρούνται τρίτοι, κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 2 § 1 και 6 § 2. ο οδηγός του αυτοκινήτου που προξένησε τη ζημία, κάθε πρόσωπο του οποίου η ευθύνη καλύπτεται με τη σύμβαση ασφαλίσεως κλπ.
Από το συνδυασμό των άνω διατάξεων προκύπτει ότι ο οδηγός και ιδιοκτήτης του αυτοκινήτου, που έχει ασφαλίσει το αυτοκίνητο του για την έναντι των τρίτων αστική ευθύνη δεν έχει αξίωση κατά της ασφαλιστικής εταιρίας για ατύχημα που συνέβη από υπαιτιότητα του, αφού δεν έχει την ιδιότητα τρίτου ζημιωθέντος (ΕφΑΘ 132/1998 ΕλλΔνη 39:875 με σύμφωνη σημ. Αθ. Κρητικού). Έχουν όμως την ιδιότητα τρίτου ζημιωθέντος οι συγγενείς του οδηγού του ασφαλισμένου και ζημιογόνου αυτοκινήτου, με αποτέλεσμα να έχουν και ευθεία αξίωση κατά της ασφαλιστικής εταιρείας, αλλά για τη ζημία που υπέστησαν οι ίδιοι και σε περίπτωση θανατώσεως αυτώνΤ συνεπεία του αυτοκινητικού ατυχήματος, δικαιούται η οικογένεια τους να αξιώσει από την ασφαλιστική εταιρεία χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης (ΑΠ 288/1938 ΝοΒ 47/1999:938, Εφ.Θεσ. 466/2001 και 3613/1999 αδημ., Α. Κρητικού.

Αποζημίωση. .. [Συμπλήρωμα] 2002, αριθμ.1640α). Εξ άλλου κατά την αληθή έννοια της διατάξεως του άρθρου 932 εδ. γ1 του ΑΚ, που απορρέει από τον σκοπό της θεσπίσεως της, στην οικογένεια του θύματος, στην οποία το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης, περιλαμβάνονται οι εγγύτεροι συγγενείς του θανατωθέντος και στενός συνδεόμενοι με αυτόν, που δοκιμάστηκαν ψυχικά από την απώλεια του (άλλωστε προς ανακούφιση του ηθικού πόνου τους στοχεύει το παρεχόμενο με τη διάταξη αυτή εύλογο ποσό), ενώ είναι αδιάφορο αν συζούσαν μαζί του ή διέμεναν χωριστά. Υπό την έννοια αυτή μεταξύ των προσώπων τούτων, εκτός του / της συζύγου και των εξ αίματος συγγενών κατ ‘ ευθείαν γραμμή και εκ πλαγίου έως και δευτέρου βαθμού , περιλαμβάνονται και οι αγχιστείς πρώτου βαθμού (πεθερός, πεθερά, γαμβρός, νύφη του θύματος), ενώ δεν περιλαμβάνονται οι αγχιστείς απώτερου βαθμού, όπως οι σύζυγοι των αδελφών, ή οι εξ αίματος συγγενείς τρίτου και περαιτέρω βαθμού, όπως θείος ή ανεψιός ή πρώτος εξάδελφος του αποβιώσαντος (ΟλΑΠ 21/2000 ΝοΒ 49 [2001] .599=ΧρΙΔ Α'[2001].Π7 με παρατ. Λ. Κιτσαρά, ΟλΑΠ 762/1992 ΝοΒ 40[1992].919. ΑΠ 758/2000 αδημ.. ΑΠ 520/1994 Ελλ.Δνη 37[1996].64. ΑΠ 1631/1990 ΝοΒ 39[1991 ]-612, Αθ. Κρητικού, Αποζημίωση από τροχαία αυτοκι¬νητικά ατυχήματος. 1998 π. αριθμ. 958-959. Στ. Πατεράκη, σελ. 299-300).

3.Εν προκειμένω με την από 18-3-2001 αγωγή τους ο ενάγοντες, επικαλούμενοι αυτοκινητικό ατύχημα που συνέβη από υπαιτιότητα του Ν. Μ., οδηγού ι.χ.ε. αυτοκινήτου που ήταν ασφαλισμένο στην εναγομένη ασφαλιστική εταιρεία, κατά το οποίο ατύχημα προκλήθηκε ο θανάσιμος τραυματισμός της συγγενούς τους (μητέρας της 1ης εξ αυτών, πεθεράς των 2ου και 5ης,γιαγιάς των 3ης και 4ου, αδελφής του 6ου, αδελφής του συζύγου της 7ης και θείας των 8ου και 9ης εξ αυτών) Σ. χήρας Γ. Μ., που ήταν επιβάτης του άνω αυτοκινήτου, ζήτησαν να υποχρεωθεί η εναγομένη να καταβάλει σε καθένα από αυτούς, ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που υπέστη από τον θάνατο αυτό το αναφερόμενο στην αγωγή ποσό, επιπλέον δε στην 1η τούτων τα έξοδα κηδείας της μητέρας της. 

Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την εκκαλούμενη απόφαση του, αφού απέρριψε ως μη νόμιμη την αγωγή ως προς τους 7η, 8ο και 9η των εναγόντων, τη δέχθηκε εν μέρει ως κατ “ουσίαν βάσιμη για τους λοιπούς των εναγόντων και επιδίκασε σ’ αυτούς τα αναφερόμενα σ αυτή ποσά. Και είναι ορθή η απορριπτική διάταξη της εκκαλουμένης αποφάσεως διότι οι τρεις τελευταίοι ενάγοντες, ως συγγενείς εξ αγχιστείας ή εξ αίματος (εκ πλαγίου) πέραν του δευτέρου βαθμού, δεν συμπεριλαμβάνονται στα μέλη της κατά την έννοια του νόμου οικογένειας της θανούσας που δικαιούνται χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ψυχικής οδύνης επομένως είναι αβάσιμοι και απορριπτέοι οι υπό στοιχεία ε’ και στ’ λόγοι της εφέσεως των εναγόντων αυτών που υποστηρίζουν το αντίθετο. Εξ άλλου δεν έσφαλε το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που με την εκκαλούμενη απόφαση κατά τα λοιπά έκρινε ότι ο υπόλοιποι ενάγοντες δικαιούνται χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ψυχικής οδύνης, αφού αυτοί, ως μέλη της οικογένειας του θύματος, περιλαμβάνονται στην έννοια των «τρίτων», ως προς τους οποίους εκτείνεται η αστική ευθύνη του οδηγού του ζημιογόνου αυτοκινήτου που καλύπτεται με την επικαλούμενη ασφαλιστική σύμβαση και συνεπώς είναι απορριπτέος ο τα αντίθετα υποστηρίζων λόγος της αντίθετης εφέσεως της εναγομένης ασφαλιστικής εταιρείας.
…