Αποζημίωση επί Μονίμου αναπηρίας
1.Σύγκρουση Καθέτως Κινουμένων ΙΧ Φορτηγού και Μοτοσικλέτας σε Εθνικό Οδό
2.Κράνος Μοτοσικλετιστή – Έλλειψη
3.Αποζημίωση επί Μονίμου Αναπηρίας (ΑΚ 931) 30.000 ευρώ
Νεφρεκτομή
4.Ηθική Βλάβη 25.000 ευρώ
5.Αποκλειστική Νοσοκόμος
Δημοσιεύεται στην ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 6ον 2019
Σύγκρουση Καθέτως Κινουμένων ΙΧ Φορτηγού και Μοτοσικλέτας σε Εθνικό Οδό (1)
Δημοσιεύεται στην ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 6ον 2019
Συνυπαιτιότητα 70% του οδηγού ΙΧ φορτηγού ο οποίος κινούμενος επί ανωνύμου δημοτικής οδού, αν και ακινητοποίησε το όχημά του στη συμβολή της με κάθετο Εθνική οδό, όπως υποχρεούνταν, δεδομένου ότι είχε στην πορεία του ρυθμιστική πινακίδα Ρ – 2 (STOP), έλεγξε πλημμελώς την οδό με προτεραιότητα και εισήλθε εκ δεξιών κινούμενος σ΄ αυτή, με αποτέλεσμα να διακόψει την πορεία της δίκυκλης μοτοσικλέτας, που οδηγούσε ο ενάγων, ο οποίος έχασε τον έλεγχο του οχήματος του, και τραυματίστηκε σοβαρά από την πτώση του στο οδόστρωμα (παράβαση άρθρων 12, 19 παρ. 1, 2 και 3, 20 ΚΟΚ).
Συνυπαιτιότητα 30% του ανηλίκου οδηγού της μοτοσικλέτας ο οποίος οδηγώντας άνευ
αδείας ικανότητας οδήγησης με υπερβολική για τις περιστάσεις ταχύτητα 50 χ/ω (νύκτα – προσέγγιση σε ισόπεδο οδικό κόμβο), δεν μπόρεσε να αποφύγει τη σύγκρουση των δύο οχημάτων, με τροχοπέδηση ή αποφευκτικό (προς τα δεξιά) ελιγμό, ενέργειες, όμως, που αυτός επιχείρησε καθυστερημένα και εσφαλμένα. Κρίθηκε δε ότι η έλλειψη αδείας ικανότητας (άρθρο 94 ΚΟΚ) τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με την επίδικη σύγκρουση, αφού, εάν ήταν εφοδιασμένος με άδεια, θα μπορούσε, έχοντας την ικανότητα ως μέσος οδηγός μοτοσικλέτας, να αποφύγει τη σύγκρουση.
(πρωτοδίκως η συνυπαιτιότητα ενός εκάστου κρίθηκε σε ποσοστό 50%).
Κράνος Μοτοσικλετιστή – Έλλειψη (2)
Από τα τραύματα που εντοπίζονται στο κεφάλι του ενάγοντος (κεφαλαιμάτωμα – βρεγματικά οπίσθια κάταγμα στο έξω τρίχωμα του δεξιού ιγμόρειου άντρου) προκύπτει με βεβαιότητα ότι τούτος δεν έφερε κράνος και είναι υπαίτιος στην πρόκληση των εν λόγω (στο κεφάλι) τραυματισμών του κατά ποσοστό 60%, κατά παραδοχή της σχετικής νόμιμης ένστασης των εναγόμενων (άρθρο 12 παρ.6 του ΚΟΚ και 300 του ΑΚ).
Αποζημίωση επί Μονίμου Αναπηρίας (ΑΚ 931) 30.000 ευρώ (3)
Νεφρεκτομή
Σύμφωνα με τον ενιαίο πίνακα προσδιορισμού ποσοστών αναπηρίας η νεφρεκτομή για οποιοδήποτε λόγο πλην της κακοήθειας, όπως το ένδικο ατύχημα, ανέρχεται το πρώτο έτος σε 30% και μετά τη συμπλήρωση του πρώτου έτους σε 10%. Ο ενάγων όμως
θα είναι αναγκασμένος να υποβάλλεται εφεξής κάθε έτος σε εξετάσεις (ετήσια μέτρηση της κρεατινίνης πλάσματος, ετήσιος έλεγχος των ούρων για λεύκωμα και συχνή παρακολούθηση αρτηριακής πίεσης). Στα πλαίσια πρόληψης της νεφρικής νόσου, θα πρέπει να ακολουθεί ισορροπημένη μη υπερλευκωματούχο διατροφή, να διατηρεί την αρτηριακή πίεση και το σωματικό βάρος χαμηλά, να αποφεύγει εξωγενείς νεφροτομικούς παράγοντες να αποφεύγει σπορ επαφής με βία. Παρότι οι περιορισμοί που αντιμετωπίζει σήμερα δεν είναι εξαιρετικοί, αφού μπορεί να εργαστεί, υφίσταται όμως σημαντικός περιορισμός των δραστηριοτήτων του, τόσο στην επαγγελματική του όσο και στην κοινωνική του ζωή, αφού η νεφρεκτομή τον αποκλείει από εμπειρικά πεδία έντονης ή δυνητικά επικίνδυνης δραστηριότητας συνεκτιμώμενου και του νεαρού της ηλικίας του (14 ετών) και της μορφολογικής έκπτωσης δια των ουλών στον κορμό του. Επομένως, συντρέχει νόμιμη περίπτωση πρόσθετης αποζημίωσης κατ’ άρθρο 931 του ΑΚ, και πρέπει να καταβληθεί σ’ αυτόν το ποσό των τριάντα πέντε χιλιάδων (35.000) ευρώ (αντί των 40.000 ευρώ, πρωτοδίκως επιδικασθέντων).
Ηθική Βλάβη 25.000 ευρώ (3)
Ο ενάγων μεταξύ των άλλων υπέστη, περιτραυματική αμνησία, κεφαλαιμάτωμα βρεγματικά οπίσθια, κάταγμα στο έξω τοίχωμα του δεξιού ιγμορείου άντρου, τραυματικό πνευμονοθώρακα, τραυματισμό άλλων ενδοθωρακικών οργάνων (πνευμονικές θλάσεις), πολλαπλά κατάγματα πλευρών (8ης και 10ης πλευράς δεξιά) και νεφρεκτομή. Ενόψει των συνθηκών τέλεσης της ένδικης αδικοπραξίας, της συνυπαιτιότητας του εναγόμενου οδηγού, της ψυχικής ταλαιπωρίας του ανήλικου ενάγοντος, και της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης των μερών το Δικαστήριο έκρινε, (λαμβάνοντας υπόψη και την αρχή της αναλογικότητας), ότι η εύλογη χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη ο ανήλικος ενάγων, ανέρχεται στο ποσό των είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) ευρώ. (αντί των 40.000 ευρώ, πρωτοδίκως επιδικασθέντων).
Αποκλειστική Νοσοκόμος
Μετά την έξοδο του ανήλικου ενάγοντα από το νοσοκομείο, και για χρονικό διάστημα τριών μηνών, αυτός, που εκτός από νεφρεκτομή υπέστη και πολλαπλά κατάγματα στον θώρακα, χρειάζονταν επιπλέον βοήθεια και φροντίδα κατά τη μετακίνηση και την υγιεινή, τις οποίες κάλυψε με υπερένταση των προσπαθειών της η μητέρα του, προς την οποία ουδέν ποσό κατέβαλε. Πλην, όμως, σε οποιονδήποτε τρίτο θα απασχολούσε στη θέση του θα κατέβαλε τουλάχιστον το ποσό των τετρακοσίων (400) ευρώ μηνιαίως που συνιστά και τον εθισμένο μισθό μίας μη οικόσιτης βοηθού θεραπαινίδας με τα ίδια καθήκοντα.
Επιδικάζεται ποσό οκτακόσιων σαράντα (840) ευρώ (=3 μήνες X 400 ευρώ=1.200 – 30%), ήτοι μειωμένο κατά το ποσοστό της συνυπαιτιότητάς του στην πρόκληση του ατυχήματος, που ο ανήλικος ενάγων θα κατέβαλε για την απασχόληση μίας βοηθού θεραπαινίδας. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που απέρριψε το σχετικό έσφαλε, δεκτού γενομένου του σχετικού λόγου εφέσεως.
Σχόλια – Παρατηρήσεις
1) Αναφορικά με τις παραδοχές της απόφασης περί της συνυπαιτιότητας του ανήλικου ενάγοντος οδηγού της μοτοσικλέτας στην πρόκληση του ένδικου ατυχήματος ανερχόμενη σε ποσοστό 30%, και του ότι η παράβαση αυτή τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με την ένδικη σύγκρουση, αφού εάν ήταν εφοδιασμένος με άδεια, θα μπορούσε, έχοντας την ικανότητα ως μέσος οδηγός μοτοσικλέτας, να αποφύγει τη σύγκρουση.
Σε καμία βεβαίως περίπτωση δεν συνηγορούμε με το γεγονός της οδήγησης οχήματος χωρίς ο οδηγός του (ενήλικος ή ανήλικος) να κατέχει το απαιτούμενο εκ του νόμου δίπλωμα οδήγησης. Τούτο όμως δεν αίρει την επιμελή, προσεκτική και συνετή οδήγηση <<του μέσου συνετού οδηγού μοτοσικλέτας ή αυτοκινήτου κλπ>> και του άλλου/άλλων εμπλεκομένου/ων οδηγού/ων σε κάθε τροχαίο ατύχημα που κατέχει άδεια ικανότητας οδήγησης, και παρά ταύτα παραβιάζει το στοπ, τον κόκκινο της πορείας του σηματοδότη, προτεραιότητα κλπ, κοινώς γνωστά πράγματα για τα οποία χύθηκε και χύνεται αρκετή μελάνι σε δημοσιεύματα, έρευνες και εν γένει στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης.
2) Κράνος Μοτοσικλετιστή – Έλλειψη
Αναφορικά με το κριθέν ποσοστό συντρέχοντος πταίσματος του ενάγοντος οδηγού σε ποσοστό 60% λόγω του ότι δεν φορούσε προστατευτικό κράνος.
Από την επισκόπηση του ιστορικού και των παραδοχών και αιτιολογιών της απόφασης, ο ενάγων οδηγός συνεπεία του ένδικου ατυχήματος τραυματίστηκε σοβαρά, και πέραν των σοβαρών κακώσεων του στην κεφαλή του, υπέστη και αιμορραγικές θλάσεις στο οπίσθιο τμήμα του ΔΚΛ με ρήξη κυψελίδων, τραυματικό πνευμονοθώρακα (μικρής έκτασης δεξιά), τραυματισμό άλλων ενδοθωρακικών οργάνων (πνευμονικές θλάσεις), πολλαπλά κατάγματα πλευρών (8ης και 10ης πλευράς δεξιά) και τραυματισμό νεφρού (θλάση στο οπίσθιο βασικό τμήμα του δεξιού λοβού ήπατος με παρουσία ενδοπαρεγχυματικής βλάβης, εκτεταμένη βλάβη δεξιού νεφρού, ο οποίος και αφαιρέθηκε. Δηλαδή πρόκειται για πολυτραυματία, και ως εκ τούτου οι παραπάνω κακώσεις του σαφώς και δεν συνδέονται αιτιωδώς με τις επελθούσες κακώσεις του στην κεφαλή λόγω της έλλειψης κράνους. Επομένως, το ανωτέρω κριθέν ποσοστό 60% του συντρέχοντος πταίσματος του παθόντος λόγω έλλειψης κράνους, αφενός μεν κρίνεται υπερβολικό, λαμβάνοντας υπόψη και λοιπές σοβαρές κακώσεις που υπέστη σε άλλα μέρη του σώματός του (πολυτραυματίας), που κατά την κρατούσα άποψη στη θεωρία και νομολογία σε παρόμοιες περιπτώσεις απορρίπτεται ως αβάσιμη η σχετική ένσταση συντρέχοντος πταίσματος του παθόντος (βλ. ΑΠ 51/2018 ΕΣυγκΔ 2018, σελ. 218, ΑΠ 1588/2014 ΕΣυγκΔ 2015, σελ.22), άλλως κρίνεται ποσοστό 20% έως 30% για την αιτία αυτή, και αφετέρου λίαν επιεικώς συνάδει με <<αφορισμό>> του παθόντος και στον αποκλεισμό της αποζημίωσής του.
3.Αναφορικά με το ύψος των επιδικασθέντων εξ ΑΚ 931 και ΑΚ 932 ποσών παρατηρείται και πάλι το σύνηθες εκ μέρους των δευτεροβαθμίων δικαστηρίων ψαλίδισμα, λαμβανομένου υπόψη της αρχής της αναλογικότητας (για να μην ξεχνιόμαστε άλλωστε). Με βάση τα ποσά της ασφαλιστικής κάλυψης, του θεσμού της αντασφάλισης – που καλύπτει ποσοστό της αποζημίωσης – θα συνεχίσει να παραμένει επίκαιρο το ζήτημα του ευλόγου των επιδικαζόμενων ποσών, ώστε να μην καταρρακώνεται στη πράξη η αξία της ανθρώπινης ζωής, του σωματικού και ψυχικού πόνου απότοκου ενός τραυματισμού (ή θανάτου σε άλλες περιπτώσεις) από τροχαίο ατύχημα.
Όπως παρατηρεί και ο Αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου Αρεοπαγίτης Στυλ. Πατεράκης στο σύγγραμμά του «Η χρηματική Ικανοποίηση λόγω Ηθικής Βλάβης» στην σελ. 427 επ. «Στην επιδίκαση εξευτελιστικών ποσών συνετέλεσε, σε μεγάλο βαθμό, και η μη επαρκής ενασχόληση των εφαρμοστών του δικαίου με την έννοια, την φύση και τον σκοπό της ικανοποιήσεως της ηθικής βλάβης. Η έλλειψη, κατά κανόνα, ειδικής και
εμπεριστατωμένης αιτιολογίας όταν επιδικάζεται χρηματική ικανοποίηση για ηθική
βλάβη, όχι μόνο δημιουργεί μεγάλη ανασφάλεια στο δίκαιο και ανισότητα στην
απονομή της δικαιοσύνης αλλά αποτελεί και αρνητικό παράγοντα για τη διαμόρφωση
μιας δογματικής άρτιας έννοιας της μη περιουσιακής ζημίας και ενός αρμονικού
οικοδομήματος κριτηρίων επιμετρήσεως…. Η προσωπικότητα των ελλήνων δικαστών και κυρίως η επιμέλεια, το ήθος, η προσωπική αξιοπρέπεια και η πνευματική ελευθερία αυτών, αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα προκειμένου να λειτουργήσει στη χώρα μας, με ορθότερο τρόπο, ο θεσμός της χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης».
Δημοσιεύεται στην ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 6ον 2019
και στην Τ.Ν.Π. Ο ΣΟΛΩΝ
Απόφ. Μον.Εφ.Θράκης…..
Για να διαβάσετε περισσότερα παρακαλώ συνδεθείτε συμπληρώνοντας τα στοιχειά σας