Ψυχική Οδύνη – Δικαιούχοι
Δεν περιλαμβάνεται ο σύντροφος που συζούσε με τον θανόντα σε καθεστώς ελεύθερης συμβίωσης χωρίς καμία πρόθεση για μελλοντική σύναψη γάμου.
Ψυχική Οδύνη – Δικαιούχοι
Δεν περιλαμβάνεται ο σύντροφος (1)
που συζούσε με τον θανόντα σε καθεστώς ελεύθερης
συμβίωσης χωρίς καμία πρόθεση για
μελλοντική σύναψη γάμου
Με την κατωτέρω δημοσιευόμενη απόφαση κρίθηκε ότι η “ελεύθερη ένωση” εντάσσεται στις “de facto οικογενειακές σχέσεις”, δηλαδή στις παράτυπες ή αντικανονικές από νομική άποψη καταστάσεις που βρίσκονται στο περιθώριο της νομικής ζωής. Συνεπώς δυνατότητα χορήγησης χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης που προκλήθηκε στον επιζώντα από το θάνατο του συντρόφου του δεν προβλέπεται από το νόμο.
Αντίθετη άποψη θα ήταν contra legem, αλλά και ανατρεπτική του και συνταγματικά κατοχυρωμένου θεσμού του γάμου.
Η ελεύθερη συμβίωση χωρίς τέκνα δεν αναγνωρίζεται από το δίκαιό μας, αφού αυτό δεν αναγνωρίζει έννομα αποτελέσματα στη συγκεκριμένη μορφή εμφάνισής της. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να υπαχθεί στην έννοια της οικογένειας, ούτε προστατεύεται, γιατί στην πραγματικότητα όσοι την επιλέγουν δεν επιθυμούν την υπαγωγή τους σε νομικές ρυθμίσεις και άρα δεσμεύσεις, επομένως θα ήταν αντιφατικό να τύχουν μόνο προστασίας. Με όλα αυτά, δεν υφίσταται η απαραίτητη για την αναλογική εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 932 εδ. 3 ΑΚ ομοιότητα της τυχόν αρρύθμιστης περίπτωσης προς την ρυθμιζόμενη.
Ενταύθα αναιρείται Εφετειακή απόφαση κατ΄άρθρ. 559 αρ.1 ΚΠολΔ που επιδίκασε το ποσό των 30.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης στον σύντροφο της 72ετους θανούσας.
Απόφ. ΑΠ 775/2011
Προεδρεύων : Σπυρίδων Ζιάκας
Εισηγητής Βασίλειος Λαμπρόπουλος
Μέλη Γεωργία Λαλούση – Βασιλική Θάνου – Χριστοφίλου – Δημητρούλα Υφαντή
Δικηγόροι Βασίλειος Κούρτης – Κωνσταντίνος Παπασπύρου
Σχόλια – Παρατηρήσεις
1) Ψυχική Οδύνη – Δικαιούχοι
- Η ΨΥΧΙΚΗ ΟΔΥΝΗ α) μη νομίμου ΖΥΖΥΓΟΥ (και Παλλακίδος), β) Μνηστής, και γ) Βρεφών (αλλά και κυοφορουμένου τέκνου) Εφ Αθ 2971/1990 ΕΣυγκΔ 1991/548
- Στην οικογένεια του θύματος περιλαμβάνεται και η “εν διαστάσει σύζυγος” κατά το χρόνο θανατώσεως αυτού, διότι η διάσταση των συζύγων κατά το χρόνο θανατώσεως του ενός από αυτούς δεν καταλύει τυπικά την ιδιότητα του μέλους της οικογένειας κατά την έννοια της ΑΚ 932. ΑΠ 520/2009 ΕΣυγκΔ 2009/559
- Στην οικογένεια θύματος περιλαμβάνεται, και η μνηστή του, ΟΧΙ όμως και το πρόσωπο εκείνο που συζούσε με αυτό ο θανών σε κατάσταση ελεύθερης συμβίωσης, χωρίς πρόθεση για μελλοντική σύναψη γάμου. Εξάλλου κατ’ άρθρο 1346 Α.Κ. μνηστεία είναι η σύμβαση για μελλοντικό γάμο. Το στοιχείο της αμοιβαίας υπόσχεσης για μελλοντικής σύναψη γάμου διακρίνει τη μνηστεία από την ελεύθερη ένωση – συμβίωση, κατά την οποία όχι μόνο δεν υφίσταται συμφωνία των μερών περί της τελέσεως γάμου, αλλά υπάρχει συνειδητή επιλογή τους να μείνουν εκτός των πλαισίων του. Εφ.Αθ.3558/2008 ΕΣυγκΔ 2010/118
- Contra Ως οικογένεια του θύματος πρέπει να θεωρηθούν τα πρόσωπα τα οποία συνδέονται με στενό δεσμό οικογενειακού δικαίου με τον αποβιώσαντα αλλά και με αισθήματα αγάπης και στοργής, η διαπίστωση της ύπαρξης των οποίων ως πραγματικό ζήτημα απόκειται στην κρίση του Δικαστηρίου. Η τυποποίηση της έννοιας οικογένεια, ούτε από το σκοπό της διάταξης του ΑΚ 932 δικαιολογείται, ούτε από κάποια πρακτική ανάγκη, καθόσον είναι δυνατόν σε συγκεκριμένη περίπτωση να έχουν υποστεί ψυχική οδύνη και πρόσωπα μη περιλαμβανόμενα στον προκαθορισμένο κύκλο μελών της οικογενείας, ενώ αντιθέτω ς τα ανήκοντα σε αυτόν (κατά την τυποποίηση )να μην υπέστησαν ψυχική οδύνη. Ετσι δεν αποκλείεται να αναγνωρισθεί αξίωση χρηματικής ικανοποίησης, λόγω ψυχικής οδύνης στη μνηστή, ή ακόμα και στη γυναίκα που συμβιώνει ελεύθερα με το θανόντα. Μον.Πρ.Αθ. 4079/2003 ΣΕΣυγκΔ 2003/501
- Βλ. Ομοίως και την Μον.Πρ.Καρδιτ. 193/1976 ΕΣυγκΔ 1978/53 που επιδίκασε πρωτοπορικά για την εποχή της Ψυχική Οδύνη υπέρ παρανόμου συζύγου (επονομασθείσα ΠΑΛΛΑΚΙΔΑ) η οποία όμως αποδείχθηκε ότι είχε ταυτίσει την τύχη της με τον θανόντα με τον οποίο συμβιούσε επί ολόκληρο 30ετία.
- ΣΣ Ελπίζουμε ότι η θέση που έλαβε η κατωτέρω δημοσιευόμενη απόφαση στηρίχθηκε στην προστασία του συνταγματικά κατοχυρωμένου θεσμού του γάμου και όχι την επαπειλούμενη εξάχνωση του θεσμού της Ψυχικής Οδύνης που βάλλεται πανταχόθεν, υποβιβάζοντας τον νομικό μας πολιτισμό. Άλλωστε εν προκειμένω η 72ετης ηλικία της θανούσης δεν φαίνεται να συνάδει με μια περιστασιακή εφήμερη νεανική σχέση με τον σύντροφό της.
Για να διαβάσετε περισσότερα παρακαλώ συνδεθείτε συμπληρώνοντας τα στοιχειά σας 