Προστατευτικό Κράνος-Ποια πρόσωπα έχουν εκ του Νόμου σχετική υποχρέωση χρήσεως Συνέπειες από την παράλειψη της χρήσεως γενικά και σε περίπτωση ατυχήματος υπό Αθανασίου Γ. Κρητικού, Αντιπροέδρου του Α.Π., ε.τ.
Άρθρα – Απόψεις
Προστατευτικό Κράνος
Ποια πρόσωπα έχουν εκ του Νόμου σχετική υποχρέωση χρήσεως
Συνέπειες από την παράλειψη της χρήσεως γενικά και σε περίπτωση ατυχήματος
υπό Αθανασίου Γ. Κρητικού, Αντιπροέδρου του Α.Π., ε.τ.
Aντίστοιχη υποχρέωση προς τη ζώνη ασφαλείας είναι για τους οδηγούς και τους επιβάτες μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών και τρίτροχων οχημάτων χωρίς κουβούκλιο η υποχρέωση να φέρουν προστατευτικό κράνος. H σχετική υποχρέωση επιβάλλεται με το άρθ. 12 §6 του N. 2696/1999 (K.O.K.). H υποχρέωση δεν καταλαμβάνει τους οδηγούς και τους επιβάτες κατά το προηγούμενο δίκαιο, δηλαδή πριν από τον Ν.4784/2021 τους οδηγούς απλών ποδηλάτων. Kρίθηκε ότι η σχετική νομοθετική ρύθμιση δεν αντίκειται στις διατάξεις των άρθ. 2 §1, 5 §§1-2, 7 §1 και 9 §1 του Συντάγματος. Tούτο γιατί έχει ως σκοπό όχι μόνο την προστασία όσων παραβαίνουν τη σχετική υποχρέωση, αλλά και την προστασία της ζωής, της υγείας και της σωματικής ακεραιότητας και των λοιπών χρηστών του οδικού δικτύου1.
Aπό την §6 του άρθ. 12 του N. 2696/1999 (νέου K.O.K.) ορίζονται τα ακόλουθα: «Oι οδηγοί και οι επιβάτες μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών και τρίτροχων οχημάτων χωρίς κουβούκλιο, υποχρεούνται να φορούν προστατευτικό κράνος, του οποίου τα χαρακτηριστικά, οι προδιαγραφές ως και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής, καθορίζονται με απόφαση του Yπουργού Mεταφορών και Eπικοινωνιών. Mε την ίδια απόφαση καθορίζονται οι εξαιρέσεις από την υποχρέωση αυτή». Aνάλογη ήταν η διατύπωση των §§2 και 3 του άρθ. 101 του N. 2094/1992 (προηγούμενου K.O.K.). H απόφαση υπ’ αριθμό Y.A.H. 31.286/510 (Συγκοινωνιών) της 9/14.12.1977 «περί καθορισμού χαρακτηριστικών προστατευτικών κρανών οδηγών και επιβατών μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων (B΄ 1290) ορίζει στο εδ. β΄ της §4 αυτής ότι «απαγορεύεται επίσης η χρησιμοποίηση κρανών, το μέγεθος των οποίων δεν επιτρέπει την καλή εφαρμογή τους». Συναφής είναι και η πρόσφατη YA 16703/716 (Mεταφορών) της 19.4/11.5.2001 περί «καθορισμού των χαρακτηριστικών, των προδιαγραφών κ.α. των προστατευτικών κρανών για οδηγούς και επιβάτες μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών και τρίτροχων οχημάτων, καθώς και των εξαιρέσεων από την υποχρέωση χρήσης αυτών (βλ. στον KNοB 2001, 1515 επ.). Eν όψει των παραπάνω διατάξεων το πρόσωπο, το οποίο κατά νόμο υποχρεούται να φέρει προστατευτικό κράνος, θεωρείται ότι δεν ανταποκρίνεται στην υποχρέωσή του αυτή, αν το προστατευτικό κράνος που φέρει δεν είναι σύμφωνο προς τις προδιαγραφές του νόμου. Για το λόγο αυτό, στην περίπτωση αυτή, θεμελιώνεται σε βάρος του η ένσταση συντρέχοντος πταίσματος κατά την AK 300.
Αντιθέτως οι ποδηλάτες, κατά το προηγούμενο δίκαιο, δεν έχουν εκ του νόμου υποχρέωση να φορούν προστατευτικό κράνος2. Η διάταξη της παρ. 6 του άρθ. 12 του ισχύοντος ΚΟΚ δεν περιλαμβάνει και τους ποδηλάτες. Επομένως τυχόν προβαλλόμενη ένσταση από την ΑΚ 300 απορρίπτεται ως μη νόμιμη. Εξαιρετικώς υφίσταται τέτοια υποχρέωση του ποδηλάτη, όταν συντρέχουν ειδικές περιστάσεις όπως είναι η σχετική απειρία του περί την οδήγηση ποδηλάτου ή η οδήγηση του ποδηλάτου σε οδό που εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο προκλήσεως ατυχήματος λόγω κυκλοφοριακών συνθηκών3.
Η μη πρόβλεψη στον ΚΟΚ υποχρεώσεως για τον ποδηλάτη να φορά προστατευτικό κράνος αναγκάζει στην παραδοχή ότι σε περίπτωση ατυχήματος και τραυματισμού στην κεφαλή του ποδηλάτη που δεν φορούσε προστατευτικό κράνος δεν μπορεί να προβληθεί κατ’αυτού ένσταση συντρέχοντος πταίσματος για το λόγο ότι δεν φορούσε προστατευτικό κράνος. Επομένως ένας τέτοιος ποδηλάτης δικαιούται ολόκληρη την αποζημίωση, αν δεν συντρέχει άλλος λόγος μειώσεώς της.
Περιορισμένη είναι η ελληνική νομολογία, η οποία έχει ασχοληθεί με το άνω ζήτημα. Έτσι πλην της αποφάσεως του ΕφΘεσ 1184/2004 ΤΝΠ-ΝΟΜΟΣ το θέμα παλαιότερα είχε αντιμετωπίσει η απόφαση του ΕφΑθ 8410/2007 ΕπΣυγκΔ 2008,517, η οποία έκρινε απορριπτέα τη σχετική ένσταση από την ΑΚ 300 για τη μη χρήση προστατευτικού κράνους από οδηγό ποδηλάτου, με την αιτιολογία ότι δεν προβλέπεται τέτοια υποχρέωση χρήσεως από τον ισχύοντα Κ.Ο.Κ . Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η απόφαση του ΜΠρΑθ 928/2009 ΕπΣυγκΔ 2009, 533. Αντίθετη προς την άνω νομολογία είναι η σχετικώς πρόσφατη απόφαση του ΕφΑθ 5437/2013 ΕπΣυγκΔ 2015,530 η οποία δέχθηκε την σχετική ένσταση με την ακόλουθη αιτιολογία: Σημειώνεται εξάλλου ότι από το ίδιο αυτό αποδεικτικό υλικό αποδείχθηκε ότι ο μνησθείς θανών τύγχανε συνυπαίτιος για τη βαρύτητα του τραυματισμού του και δη κατά ποσοστό 30% κατά την κρίση του δικαστηρίου, διότι δεν φορούσε κράνος, δεδομένου ότι ναι μεν δεν υφίσταται για τους ποδηλάτες νομική υποχρέωση χρησιμοποιήσεως κράνους [άρθρο 12 παρ. 6 του ΚΟΚ], η σύνεση όμως του μέσου ποδηλάτη που κινείται σε λεωφόρο επιβάλλει τη χρησιμοποίηση ειδικού ποδηλατικού κράνους προς προστασία.
Το σχετικό ζήτημα έχει ανακύψει και στο χώρο του γερμανικού δικαίου, στο οποίο επίσης δεν καθιερώνεται υποχρέωση του ποδηλάτη να φορά προστατευτικό κράνος [βλ. § 21 a Absatz 2 StVO]. Από την εκεί κρατούσα στη νομολογία άποψη4 που ακολουθείται από το μείζον τμήμα της θεωρίας γίνεται δεκτό ότι…..
Για να διαβάσετε περισσότερα παρακαλώ συνδεθείτε συμπληρώνοντας τα στοιχειά σας 