facebook
Αρχική Ιατρική πραγματογνωμοσύνη Nευρομυϊκή εξέταση και ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος στην εκτίμηση της έκτασης και της πρόγνωσης των τραυματικών βλαβών

Nευρομυϊκή εξέταση και ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος στην εκτίμηση της έκτασης και της πρόγνωσης των τραυματικών βλαβών

Δρ. Αφροδίτη Δ. Κωνσταντινίδου
Ιατρός Νευρολόγος, ειδική στις νευρομυϊκές παθήσεις
Εκπαιδευθείσα στις Η.Π.Α.

Οι βλάβες του κεντρικού και του περιφερικού νευρικού συστήματος είναι ιδιαίτερα συχνές σε πλείστες τραυματικές καταστάσεις: τροχαία ατυχήματα, εργατικά ατυχήματα, χρόνια επαγγελματικά νοσήματα. Επίσης, σε αντίθεση με τις τραυματικές κακώσεις άλλων οργανικών συστημάτων, οι τραυματικές βλάβες του νευρικού συστήματος οδηγούν σε υπολειμματικές καταστάσεις που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την τελική αναπηρία του ασθενούς.

Ετσι, βλάβες του εγκεφάλου παρατηρούνται σε κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και τραύματα του κρανίου. Βλάβες των κρανιακών νεύρων παρατηρούνται σε κακώσεις του κρανίου και του προσώπου. Βλάβες του νωτιαίου μυελού παρατηρούνται σε κακώσεις της σπονδυλικής στήλης. Βλάβες των περιφερικών νεύρων (θλάσεις και διατομές) μπορεί να συνοδεύουν τραύματα και κακώσεις των μαλακών μορίων και των οστών

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η διάγνωση, καθώς και η εκτίμηση της έκτασης και της πρόγνωσης των βλαβών, όπως και η εκτίμηση της δυνατότητας αποκατάστασής τους επιτυγχάνεται με
1. λεπτομερή κλινική νευρολογική και νευρομυϊκή εξέταση,
2. λεπτομερή νευροφυσιολογικό έλεγχο,
3. λεπτομερή ακτινολογική απεικόνιση, και
4. άλλα εργαστηριακά ευρήματα (π.χ. έλεγχος της βάδισης, μικροβιολογικές εξετάσεις κ.λ.π.).

Με την λεπτομερή κλινική νευρολογική και νευρομυϊκή εξέταση καθορίζεται το επίπεδο και η έκταση της βλάβης του εγκεφάλου ή/και το επίπεδο βλάβης του νωτιαίου μυελού.

Κατά την νευρομυϊκή κλινική εξέταση γίνεται λεπτομερής αντικειμενικός έλεγχος της ισχύος των μυών με τη δυναμομέτρηση και εξέταση των περιφερικών νεύρων. Με αυτό τον τρόπο εκτιμάται ο βαθμός έκπτωσης της μυϊκής ισχύος του ασθενούς, αλλά και η επίπτωση της αδυναμίας συγκεκριμμένων μυικών ομάδων στην καθημερινή ζωή. Σε περίπτωση υπολειμματικών τραυματικών βλαβών – αναπηρίας, η εξέταση αυτή αντικειμενοποιεί το βαθμό της βλάβης.

Κατό τον ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο επιτυγχάνεται αξιόπιστη και αντικειμενική εκτίμηση της λειτουργικότητας και της ανατομικής ακεραιότητας του κεντρικού και περιφερικού νευρικού συστήματος σε διάφορα επίπεδα. Υπάρχει μια πλειάδα τεχνικών ηλεκτροφυσιολογικού ελέγχου του νευρικού συστήματος. Οι πιο απλές και περισσότερο αντικειμενικές μέθοδοι αφορούν το περιφερικό νευρικό σύστημα και τους μύς: ηλεκτρομυογράφημα και νευρογράφημα.

Με το ηλεκτρομυογράφημα καταγράφεται η ηλεκτρική δραστηριότητα των μυών κάτω από συγκεκριμένες διαφορετικές συνθήκες που ελέγχει ο εξεταστής, και η δραστηριότητα αυτή εξαρτάται άμεσα από την νεύρωση του μυός. Ετσι, με το ηλεκτρομυογράφημα μπορεί να εκτιμηθεί αντικειμενικά η απονεύρωση των μυών λόγω βλάβης των περιφερικών νεύρων, καθώς και η χρονιότητα της καταστάσεως. Επιπλέον, ανάλογα με το ποιοί μύς παρουσιάζουν παθολογική καταγραφή απονεύρωσης, είναι δυνατό να προσδιορισθεί με μεγάλη ακρίβεια η θέση της βλάβης (π.χ. ρίζα, κεντρικό ή περιφερικό τμήμα νεύρου), και να εκτιμηθεί σε μεγάλο βαθμό η αιτία της βλάβης.

Με το νευρογράφημα καταγράφεται η ηλεκτρική δραστηριότητα των περιφερικών νεύρων, που εξαρτάται από την ανατομική ακεραιότητα τους. Είναι μία πολύ ευαίσθητη, αξιόπιστη και αντικειμενική μέθοδος για την εκτίμηση βλαβών του περιφερικού νευρικού συστήματος, και μέχρι στιγμής η μοναδική. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι είναι εύκολη η αντικειμενική διαπίστωση της ακριβούς θέσης της βλάβης του νεύρου. Επιπλέον σε συνδυασμό με το ηλεκτρομυογράφημα και με την κλινική νευρομυϊκή εξέταση μπορεί να εκτιμηθεί και σε μεγάλο βαθμό η αιτία της βλάβης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Τα ανωτέρω καταδεικνύουν τη δυνατότητα αντικειμενοποίησης της αρχικής βλάβης, αλλά και των υπολειμματικών προβλημάτων – μονίμου αναπηρίας σε θύματα τροχαίων ατυχημάτων και βοηθούν σημαντικά το έργο της δικαιοσύνης.